KAPLICZKA PRZYDROŻNA Z XIX WIEKU

Kapliczka przydrożna przy ul. Warszawskiej w Rajgrodzie, czyli przy Trakcie Warszawskim, jak została już określona w dokumencie kościelnym z 1874 r. Wówczas – znajdowała się na wzgórku, na skraju miasta od strony Grajewa. Pobudowana została w połowie XIX wieku, według przekazów ustnych, na miejscu pochówku bohaterskich ułanów poznańskich i innych żołnierzy polskich, którzy polegli pod Rajgrodem 29 maja 1831 r. Nowego cmentarza wówczas nie było, a nieopodal starego, położonego niedaleko Jegrzni, toczyły się jeszcze walki, kiedy grzebano mjr. hrabiego Fr. Mycielskiego i jego towarzyszy z jazdy poznańskiej.
Kapliczka jest pobudowana z drewna, w węgieł, następnie szalowana deskami. Pobudowana na planie prostokąta o wymiarach: 5,5 m długości i 3,6 m szerokości. Dach ma dwuspadowy, przedłużony nad ścianą czołową o ok. 0,8 m, nad którą tworzy trójkątny, deskowany szczyt, zwieńczony żelaznym krzyżem. W ścianie frontowej otwór drzwiowy o wymiarach: 1,9 m wysokości i 0,96 m szerokości, w którym masywne drewniane drzwi. Po bokach otworu drzwiowego symetrycznie umieszczone dwa malutkie okienka, rodzaj świetlików, małych okienek pokutnych, przez które widok na ołtarzyk wewnętrzny. Okienka te są posadowione na wysokości odpowiedniej dla klęczącego. W bocznych ścianach kapliczki po jednym prostokątnym oknie. Dach kapliczki obecnie pobity blachą; dawniej pokryta była gontem. Współcześnie pobudowano przed nią duży, betonowy ganek.

Wewnątrz kapliczki znajduje się monumentalnych rozmiarów rzeźba Chrystusa ukrzyżowanego. Najprawdopodobniej pochodzi z tzw. belki tęczowej starego, drewnianego rajgrodzkiego kościoła. Wykonana została z drzewa w I poł. XVII wieku i nosi znamiona późnego gotyku.

Kałamajska-Saeed w swym opracowaniu dotyczącym zabytków dzieł sztuki z Grajewa, Kolna i okolic podaje opis tej rzeźby: „Pełna ekspresji jest głowa Chrystusa, o prawie chłopskich rysach twarzy, z obrzmiałymi powiekami i wydatnymi kośćmi jarzmowymi. Jako echo tradycji rzeźb gotyckich powraca w tej rzeźbie ukształtowanie winnego grona kropel krwi, wypływającej z rany w boku.”

Ponadto wewnątrz zawieszony jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, reprodukcja/ oleodruk z warsztatu częstochowskiego z 1882 r. Inwentarium parafialne z 1874 r. podaje, że jest to kaplica prywatna, która „służy w dni krzyżowe jako stacje. Żadne inne nabożeństwo w tej kaplicy nie odprawia się…” Nie można było stawiać pomników i upamiętnień na mogiłach bohaterów naszych powstań narodowych. Postawienie kapliczki prywatnej, gdzie modlono się w dni krzyżowe, czyi w czasie za dobre urodzaje, było jedynym może sposobem na przetrwanie tradycji o tym miejscu.

Od dziesięcioleci, a może i dłużej, w rajgrodzkiej parafii jest zwyczaj, że kapliczka otwierana jest dla wszystkich pragnących się do niej udać w dzień odpustu Przemienienia Pańskiego (6 sierpnia). Nikt już na odpust do Rajgrodu nie przyjeżdża konnymi zaprzęgami. Kapliczka, dawniej stojąca na wzgórku, prawie wśród pól, obecnie znalazła się pomiędzy ścieżką rowerową a nadzwyczaj ruchliwą trasą, jaką jest droga wojewódzka. Zapędzeni ludzie w pojazdach mechanicznych, nie mają czasu zatrzymać się i spojrzeć w modlitewnym skupieniu do wnętrza kapliczki.

Menu dostępności:

Kontrast

Zwiększ rozmiar tekstu

Zwiększ odstęp liter

Używaj czcionek przyjaznych dla dyslektyków

Powiększ kursor

Podświetlanie linków

Zatrzymywanie animacji

Resetuj ustawienia

Menu dostępności:
Kontrast
Zwiększ rozmiar tekstu
Zwiększ odstęp liter
Używaj czcionek przyjaznych dla dyslektyków
Powiększ kursor
Podświetlanie linków
Zatrzymywanie animacji
Resetuj ustawienia
Scroll to Top